از آغاز رونق خدمات مالی غیرمتمرکز (DeFi) در سال ۲۰۲۰، تحلیلگران بازار به ارزیابی جدیدی از سرمایه‌گذاری‌ها پرداخته‌اند و به دنبال معیارهایی برای سنجش عملکرد این اکوسیستم هستند. در این راستا، به جز ارزش بازار، حجم معاملات و عرضه کل، محاسبه ارزش کل قفل شده (Total Value Locked یا TVL) یکی از شاخص‌های کلیدی برای ارزیابی ارزش دارایی‌ها در DeFi به شمار می‌رود. این معیار به دلار ایالات متحده یا هر ارز فیات بیان می‌شود و به کاربران کمک می‌کند تا میزان دارایی‌های سپرده شده را در این فضا ارزیابی کنند.
چرا TVL در DeFi اهمیت دارد؟
TVL به عنوان یک سنجش حیاتی، نشان‌دهنده میزان نقدینگی و توانایی استفاده از برنامه‌های DeFi برای کاربران است. این معیار با افزایش میزان قفل شده در پروتکل‌ها، محبوبیت آن‌ها را افزایش می‌دهد و به موفقیت پروژه‌ها کمک می‌کند. به عبارتی، کمتربودن TVL به معنای کاهش نقدینگی و درآمدزایی است که پیامدهای منفی برای سرمایه‌گذاران به دنبال دارد.
همچنان که ارزش بازار یک پروژه DeFi نشانه حمایت سرمایه‌گذاران از آن است، TVL عملکرد این پروژه را در دنیای مالی غیرمتمرکز به تصویر می‌کشد. در واقع، TVL قابلیت استفاده واقعی یک پلتفرم را نشان می‌دهد و ارزش حقیقی آن را در بین کاربران فعال مشخص می‌کند.
محاسبه و مشخصات TVL
محاسبه TVL در کریپتو به سادگی با ضرب قیمت فعلی در عرضه در گردش یک پروتکل انجام می‌شود. پس از محاسبه ارزش بازار، با تقسیم آن بر حداکثر عرضه در گردش، نسبت TVL بدست می‌آید. اگر این نسبت زیر ۱ باشد، معمولاً نشان دهنده این است که دارایی کمتر از ارزش واقعی‌اش قیمت‌گذاری شده است و فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود.
علاوه بر محاسبات اولیه، عواملی مانند قیمت توکن و وضعیت نوسانی بازار نیز بر ارزش کل قفل شده تأثیرگذارند. به عبارت دیگر، حتی اگر حجم نقدینگی بالا باشد، نوسانات می‌توانند پایداری TVL را تحت تأثیر قرار دهند. از سوی دیگر، پروتکل‌هایی که TVL بالایی دارند، به دلیل مقبولیت و تقاضای زیاد، جذاب‌تر به نظر می‌رسند.
تفاوت TVL و ارزش بازار
ارزش بازار و TVL دو مفهوم متفاوت هستند؛ در حالی که ارزش بازار نشان‌دهنده میزان جاذبه یک پروژه در بین سرمایه‌گذاران است، TVL به طور خاص قابلیت استفاده عملی و موفقیت پروژه را در دنیای واقعی اندازه‌گیری می‌کند. به عبارتی، TVL می‌تواند به‌عنوان یک نشانگر سلامت مالی و اعتماد کاربران به پروتکل‌ها در نظر گرفته شود.
نکات نهایی و آینده TVL
با افزایش تعداد پروتکل‌های جدید در فضای DeFi، انتخاب پروتکل‌هایی با TVL بالای یک میلیارد دلار می‌تواند به تصمیم‌گیری بهتر کمک کند. این مورد نشان‌دهنده تقاضای بالا و امکان جذب کاربران بیشتر است. با این حال، پروتکل‌های با TVL پایین که وعده بازده‌دهی بالایی دارند، باید با احتیاط مورد بررسی قرار گیرند تا از احتمال کلاهبرداری جلوگیری شود.
در نهایت، TVL یک شاخص مهم در ارزیابی دیفای به شمار می‌رود که می‌تواند تصویری شفاف از سلامت و پتانسیل بازار به سرمایه‌گذاران ارائه دهد. در حالی که نوسانات ممکن است بر نتیجه نهایی تأثیرگذار باشند، اما همچنان استفاده هوشمندانه از این معیار می‌تواند به تصمیم‌گیری‌های مالی بهتر کمک نماید.
